‘Een club fantastische mensen met passie voor het kind’

v.l.n.r: Mevr. Yvonne Leenen, Mevr. Mirelle van Gemert-Engelbert, Dhr. Drs. Raoul van Etten MBA (voorzitter), Mevr. Phemi Coolen RA en Mevr. José Scheel.

Kunt u ons iets vertellen over uw tijd als voorzitter van de Raad van Toezicht bij Xpect013?
Ik heb daar enorm van genoten. Ik ben natuurlijk ook een beetje opgegroeid met Xpect013, want mijn betrokkenheid begon in de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) en later het presidium. Ik trad in 2012 toe tot de Raad van Toezicht, voorgedragen door de GMR en na vijf jaar als lid nam ik vervolgens het voorzitterschap over. Xpect013 is een mooie organisatie met fantastische mensen met veel passie voor de ontwikkeling van jonge kinderen. De kracht van verbinding, het motto van Xpect013, heb ik altijd sterk gevoeld. Dit werd echt geleefd, maar was ook voelbaar bijvoorbeeld tijdens de kerstborrels. Als echte verbinder kreeg ik er energie van.

Hoe staat uw voorzitterschap van de Raad van Toezicht bij Xpect013 in verhouding tot uw functie bij de HAN?
In het dagelijks leven ben ik directeur bij de HAN, University of Applied Sciences. Hier ben ik directeur van de Academie Business en Communicatie. Daarnaast ben ik als lid van de HAN-directie onder andere betrokken bij de verdere digitalisering van de HAN. Aan de HAN zijn 4.500 medewerkers en een kleine 40.000 studenten verbonden, het is een mooie maar ook een grote club. Verbinden is dus essentieel in beide functies. Zowel binnen Xpect013 als binnen mijn Academie is ‘Verbinden’ één van de kernwaarden, dus op beide plekken streef ik dat na.

Wat heeft u van het voorzitterschap meegenomen naar de HAN?
Het heeft me veel waardevolle lessen opgeleverd die ik heb kunnen toepassen binnen de HAN. Het is een prachtige synergie; verbinding vormt hierbij de rode draad. Deze nevenfunctie bood niet alleen de mogelijkheid om een maatschappelijke bijdrage te leveren, maar was ook een leerzame ervaring. Het uitvoeren van een dergelijke rol naast mijn hoofdtaak bleek enorm waardevol, omdat ik in beide settings nieuwe inzichten heb opgedaan die elkaar versterkten.

Heeft u daar een specifiek voorbeeld van?
Als we bijvoorbeeld naar didactiek kijken, geloof ik dat het hoger onderwijs kan leren van het primair onderwijs. Daar ligt een sterke focus op het individuele kind en het afstemmen van ontwikkelen en leren naar behoefte van het kind. Dit is een beweging die we in het hoger onderwijs ook willen versterken, waar we -wat zwart-wit gesteld- net iets meer van de inhoud zijn. Daarom zijn we steeds meer bezig met het flexibiliseren en personaliseren van het onderwijs, zodat we beter kunnen inspelen op de behoeften van studenten. In bijvoorbeeld het Montessori onderwijs, maar ook andere stromingen in het primair onderwijs, is deze personalisatie van het leren al verder gevorderd dan in het hoger onderwijs.

En wat nam u mee naar Xpect013?
Mijn uitgebreide ervaring in het mede leiding geven van een grote onderwijsorganisatie, die nog aanzienlijk groter is dan Xpect013. Daarnaast ben ik ook actief in het privaat onderwijs voor volwassenen, wat meer gericht is op een zakelijke aanpak. Mijn ervaring met zowel publiek als privaat onderwijs heeft mij waardevolle inzichten gegeven. Dit dualistische aspect van het leiden van zowel publiek als privaat onderwijs heb ik vooral kunnen inzetten tijdens de fusieperiode tussen publiek onderwijs en private kinderopvang. Hoewel er veel mooie synergie en samenwerkingsmogelijkheden zijn op inhoudelijk vlak, moeten we tegelijkertijd ook erkennen dat het fuseren van een publieke instelling en privaat bedrijf een andere dynamiek met zich meebrengt. Het is van cruciaal belang om dit in gedachten te houden en erop te blijven letten.

Was uw functie bij de HAN goed te combineren met het voorzitterschap van de Raad van Toezicht?
Ja, ik heb beide functies altijd goed kunnen combineren. Natuurlijk waren er drukke momenten die voor piekbelasting zorgden, denk daarbij aan bijvoorbeeld aan de integratie van Skotzo destijds en natuurlijk de fusie met de kinderopvang.

Is dat een prestatie waar u trots op bent?
Ja, maar het is wel heel belangrijk om te weten dat het bestuur de doelen vaststelt terwijl de Raad van Toezicht deze doelen bewaakt. Hierbij kijken we naar de vervulling van de maatschappelijke opdrachten en de toekomstbestendigheid van de organisatie. Het integreren van Skotzo hebben we bijvoorbeeld ècht gedaan vanuit een maatschappelijk perspectief voor de kinderen in Tilburg. Bedrijfsmatig gezien zou je misschien een andere keuze hebben gemaakt.

Maar ook de fusie met de kinderopvang was een groot project, naast de uitbreiding van het College van Bestuur en de vernieuwing van de Raad van Toezicht. Als voorzitter van de Raad van Toezicht ben ik ook verantwoordelijk voor teamontwikkeling van de Raad van Toezicht, waarbij onder andere jaarlijkse heisessies en vergaderingen dienen als gelegenheid om bij te praten en vooruit te kijken.

Hoe was de interactie met alle betrokkenen bij schoolbezoeken en GMR?
Erg positief, waarbij de kracht van verbinding opnieuw naar voren kwam. Mijn eerdere ervaring als lid van de GMR heeft mogelijk ook bijgedragen aan een constructieve samenwerking met de GMR. Ook het bezoeken van scholen en de kinderopvanglocaties in de wijk heb ik altijd erg gewaardeerd en belangrijk gevonden, omdat het je inzicht geeft in wat er op de werkvloer gebeurt. Uiteindelijk sta je er samen voor, met ieder een eigen rol.

Hoe ziet u de toekomst van Xpect013?
Die zie ik zonnig. Ik zie een prachtige organisatie met mooie mensen. Hoewel er nog veel te doen valt, zeker als het gaat om de verdere doorontwikkeling van de nieuwe organisatie kinderopvang en primair onderwijs. Maar ik heb alle vertrouwen in de voortgang.

Wat is uw advies voor uw opvolger? 
Blijf continue die verbinding zoeken met alle betrokkenen, met het College van Bestuur, de scholen, de kinderopvanglocaties, de externe netwerken, maar ook met collega’s van Raden van Toezicht. Verdiep je en krijg gevoel en beeld bij de couleur locale van de Tilburgse gemeenschap. Houd oog voor de diversiteit tussen onderwijs en kinderopvang. En zorg ervoor dat ze op een goede manier met elkaar verbonden blijven terwijl hun eigenheid behouden blijft. Het is belangrijk om verschillen te waarderen en te zien als complementair. Ik heb er overigens alle vertrouwen in dat het voorzitterschap bij mijn opvolger in goede handen is.

Welke kwalificaties zijn essentieel voor een leider op bestuurlijk niveau?
Ik denk dat het cruciaal is om een sterk strategisch inzicht te hebben, waarbij je vooruit kunt kijken en kunt anticiperen op wat er komen gaat. Het vermogen om keuzes te kunnen maken en niet alles willen doen. ‘If you don’t choose, you lose’. Als je eenmaal bepaalde gemaakte keuzes hebt gemaakt, dan is het belangrijk om koersvast te zijn. Niet meteen van de koers afwijken bij een tegenwindje, maar wèl met ruimte voor bijsturing.

Het is van groot belang om open te staan en te kunnen luisteren naar anderen om in staat te zijn mensen mee te krijgen. Verbinding te maken met een diversiteit aan mensen en groepen. Een leider in zowel onderwijs als kinderopvang moet een warm hart en gevoel blijven hebben voor de kinderen. Blijf voor ogen houden; voor wie doe je dit uiteindelijk?

Welke lessen heeft u geleerd tijdens uw tijd als voorzitter van de Raad van Toezicht?
Als toezichthouder heb je verschillende rollen -klankbord, werkgever, (financieel) controleur- en het is belangrijk om je rol zuiver te houden. Het opleidingsprogramma voor commissarissen en toezichthouders bij TIAS heeft me hierbij enorm geholpen.

Ik ben voorstander van het houden van focus op onderwijskwaliteit en kindontwikkeling, wat ook de reden was voor het organiseren van een bijeenkomst met alle Raden van Toezicht van Tilburg, waarbij dr. Kees Boele -autoriteit op het gebied van onderwijs- sprak over de rol van toezichthouders in deze context. Daarnaast ben ik een groot voorstander van een leven lang ontwikkelen, ook voor toezichthouders.

Is er één rol die het beste bij u past?
De diversiteit aan rollen die je hebt als toezichthouder spreken mij aan en paste me denk ik ook wel.

De rol van klankbord paste wellicht het beste bij mij. Als voorzitter ben je een verbindingspersoon tussen de RvT en het College van Bestuur, waarbij je bemiddelt en het goede gesprek stimuleert, vooral wanneer meningen verschillen.

Gaat u iets missen van uw tijd bij Xpect013 en wat is dat dan?
De mensen. Ik heb gedurende de tijd een aantal mensen beter leren kennen en het was leuk om tijdens de laatste kerstborrel te horen: ‘Ga je weg, jij bent toch ook een Xpecter?’ En ja, zo voelt dat ook.

Wat zijn uw toekomstplannen?
Ik stop op 1 mei, dan ga je al wat richting zomer, dus ik ben van plan om een paar maanden geen nevenfunctie te hebben. Maar als er zich iets leuks aandient, sta ik daar natuurlijk voor open.